KARBONDİOKSİT TEHDİDİ AMAZON’DA TERS ETKİ YARATTI: AĞAÇLAR GİDEREK BÜYÜYOR

NATURE PLANTS’TE YAYIMLANAN ÇALIŞMA
İklim değişikliğinin Amazon yağmur ormanları üzerindeki olumsuz etkileri uzun süredir gündemdeyken, Nature Plants dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma beklenmedik bir tablo ortaya koydu. Tropikal ormanlar üzerine çalışan yaklaşık 100 bilim insanının katkısıyla hazırlanan çalışmada, artan karbondioksit (CO₂) seviyelerinin Amazon’daki ağaçlarda bir tür “gübre etkisi” yarattığı ve ağaçların giderek büyüdüğü tespit edildi.

30 YILLIK GÖZLEM SONUCU ORTAYA ÇIKTI
Amazon havzasında 188 farklı bölgede 30 yılı aşkın süredir yapılan ölçümler sonucunda, ağaçların her on yılda ortalama %3,2 büyüdüğü belirlendi. Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Adriane Esquivel-Muelbert, atmosferdeki CO₂ seviyelerinin son 30 yılda yaklaşık %20 arttığını ve bunun doğrudan ağaçların çaplarının genişlemesine yol açtığını açıkladı.

BÜYÜK AĞAÇLAR ÖNE ÇIKIYOR
Araştırma, Amazon’daki orman yapısının genel bir değişim sürecinde olduğunu gösteriyor. Büyük ağaçların sayısında artış yaşanırken, küçük ağaçların sayısı azalıyor. Daha büyük ağaçların ışık ve su rekabetinde avantaj sağladığı, böylece orman kaynaklarına daha fazla hakim olduğu ifade ediliyor. Bu değişim, Amazon’un karbon yutma kapasitesini de güçlendiriyor.

OLUMSUZLUKLAR DEVAM EDİYOR
Bilim insanları, olumlu etkinin yalnızca bozulmamış ormanlarda görüldüğünü, ormansızlaşmanın bu faydayı ortadan kaldırdığını vurguluyor. Dr. Rebecca Banbury Morgan, kesilen ağaçların yerine dikilen fidanların aynı karbon depolama veya biyoçeşitlilik faydalarını sağlayamayacağını belirterek, “Yeni ağaçlar, doğal ormanın sağladığı katkıyı yerine koyamaz” dedi.

COP30’DA GÜNDEME GELECEK
Kasım ayında Brezilya’nın Belém kentinde düzenlenecek COP30 İklim Konferansı’nda bu araştırmanın önemli başlıklardan biri olması bekleniyor. Dr. Esquivel-Muelbert, “Bu sonuçlar, tropikal yağmur ormanlarının insan kaynaklı iklim değişikliğini azaltma çabalarımızda ne kadar kritik bir rol oynadığını bir kez daha kanıtlıyor” diyerek, Amazon’un korunmasının küresel ölçekte hayati önem taşıdığını vurguladı.